ฉีดเกล็ดเลือดรักษาเข่าเสื่อมได้จริงหรือ?
คุยกับหมอวิภู ตอนที่ 3 ฉีดเกล็ดเลือดรักษาเข่าเสื่อมได้จริงหรือ? รศ.นพ. วิภู กำเหนิดดี ผู้เชี่ยวชาญโรคปวดเรื้อรัง (คลินิกหมอวิภู โทร 061 636 2853) ประการแรก เกล็ดเลือดคืออะไร? มาทำความรู้จักกันนิดนึงครับ เกล็ดเลือดคือเซลล์เม็ดเลือดชนิดหนึ่งครับ เขาจะล่องลอยอยู่ในกระแสเลือด ปะปนอยู่กับเม็ดเลือดแดงและเม็ดเลือดขาวของเรานี่เอง เกล็ดเลือดเขาถูกสร้างขึ้นมาเพื่อกระตุ้นกระบวนการหยุดเลือดและกระบวนการซ่อมแซมส่วนที่บาดเจ็บหรือสึกหรอครับ มันคือหน้าที่โดยตรงของเขาเลย เขาเกิดมาเพื่อสิ่งนี้ครับผม ภายในเกล็ดเลือดจะมีถุงน้ำจิ๋วๆๆซึ่งข้างในบรรจุน้ำพิเศษ ถุงจิ๋วนี้มีชื่อเรียกทางวิทยาศาสตร์ว่า อัลฟ่าแกรนูล ครับ น้ำที่บรรจุอยู่ในถุงนี้คือน้ำมหัศจรรย์ที่พระเจ้ามอบให้เราเอาไว้ซ่อมแซมร่างกายตัวเองครับ นักวิทยาศาสตร์เรียกน้ำนี้ว่า growth factor ครับผม เมื่อร่างกายเกิดการบาดเจ็บใดๆขึ้นมา เกล็ดเลือดจะปลดปล่อยน้ำมหัศจรรย์นี้ (growth factor) ออกมาจากถุงจิ๋ว ซึ่งจะกระตุ้นให้เกิดกระบวนการซ่อมแซมเนื้อเยื่อตามมาครับ ความปังก็คือ growth factor จากถุงจิ๋วนี่จะซ่อมทุกอย่างที่บาดเจ็บครับ เช่น หลอดเลือด กล้ามเนื้อ เส้นเอ็น รวมถึงกระดูกอ่อนด้วยครับ ขอบคุณใครก็ตามที่ออกแบบระบบนี้ให้มนุษยชาติครับ มันสุดยอดมากๆๆจริงๆ! นักวิทยาศาสตร์รู้จักการทำงานของเกล็ดเลือดมานานแล้วครับ แต่เพิ่งนึกได้เมื่อประมาณ 30 ปีที่แล้วว่า เอ๊ะ! ถ้าเราเอาเลือดมาปั่นแยกเม็ดเลือดแดงออกไป เหลือแต่ซีรั่มที่มีเกล็ดเลือดเข้มข้น […]
ทำไมบางคนเข่าเสื่อมจนขาโก่ง…แต่กลับไม่มีอาการปวดเข่าเลย?
คุยกับหมอวิภู ตอนที่ 2 รศ.นพ. วิภู กำเหนิดดี ผู้เชี่ยวชาญโรคปวดเรื้อรัง (คลินิกหมอวิภู โทร 061 636 2853) ทำไมบางคนเข่าเสื่อมจนขาโก่ง…แต่กลับไม่มีอาการปวดเข่าเลย? เสื่อมมากไม่ได้แปลว่าจะต้องปวดมากเสมอไป โรคข้อเข่าเสื่อมสามารถวินิจฉัยได้จากภาพถ่ายเอ็กซเรย์ซึ่งหมอทุกคนดูเป็นครับผม คือจะเห็นจากฟิล์มว่าช่องว่างของข้อเข่ามันแคบลง และในบางคนก็จะมีกระดูกแหลมๆงอกออกมาให้เห็น ซึ่งคุณหมอจะเรียกมันว่าสเปอร์ (spur)ครับ คุณหมอจะแบ่งระดับของความรุนแรงของเข่าเสื่อมตามลักษณะของฟิล์มเอ็กซ์เรย์ที่เห็น เช่น ถ้าช่องเข่าแคบลงเยอะมาก มีกระดูกงอกเยอะๆ แบบนี้คือเสื่อมมากครับ ทีนี้ตามความรู้สึกของเราคือ ถ้าเข่าเสื่อมมากมันก็ควรจะปวดมาก เสื่อมน้อยก็น่าจะปวดน้อยถูกมั้ยครับ แต่ในความเป็นจริง..ไม่ได้เป็นเช่นนั้นเสมอไปครับ คุณเคยเห็นมั้ยครับ? คุณปู่คุณย่าบางท่านเข่าเสื่อมจนขาโก่ง แต่ท่านกลับเดินเฉยโดยไม่มีอาการเจ็บปวดใดๆ แต่บางท่านขายังไม่ทันโก่ง เอ็กซเรย์ก็พบว่าเข่าเพิ่มเริ่มเสื่อม แต่อาการปวดกลับมาก ที่เป็นเช่นนี้เพราะการที่ข้อเข่าเสื่อมจะมีอาการมากหรือน้อยนั้นขึ้นอยู่กับหลายปัจจัยผสมๆกัน นอกจากกระดูกอ่อนที่ฉาบบนผิวข้อมันจะสึกแล้ว ยังผสมด้วยการอักเสบของข้อเข่าที่มากน้อยไม่เท่ากันในแต่ละคน (ใช่ครับโรคข้อเข่าเสื่อมมันจะมีการอักเสบผสมอยู่ด้วยไม่มากก็น้อย) หรือบางท่านมีการหดเกร็งของกล้ามเนื้อรอบเข่า บางรายอาจมีถุงน้ำรอบเข่าอักเสบผสมโรงเข้าไปอีก บางท่านมีความเสื่อมของเส้นเอ็นรอบเข่าทำให้เอ็นยืด เข่าก็เลยหลวมครับ ดังนั้นภาพถ่ายเอ็กซเรย์ซึ่งจะเห็นเพียงแค่ความเปลี่ยนแปลงของกระดูกจึงไม่ได้เป็นตัวตัดสินว่าคนไข้จะต้องปวดมากหรือน้อยครับ และเหนือสิ่งอื่นใดปัจจัยสำคัญเลยคือ..”น้ำหนักตัว” ครับ คนไข้หลายรายเลยที่หายปวดเข่าเพียงแค่ตั้งใจลดน้ำหนักอย่างจริงจัง พอน้ำหนักลง อาการปวดก็ดีขึ้นได้อย่างชัดเจน จะเห็นว่าปัจจัยต่างๆที่ทำให้มีอาการปวดเข่านั้น หลายปัจจัยนั้นเราสามารถควบคุมได้ เช่น ลดอักเสบ ลดเกร็งของกล้ามเนื้อ ลดน้ำหนัก เพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อรอบเข่า […]
สามเรื่องที่คนมักเข้าใจผิดเกี่ยวกับเข่าเสื่อม
คุยกับหมอวิภู ตอนที่ 1 สามเรื่องที่คนมักเข้าใจผิดเกี่ยวกับเข่าเสื่อม รศ.นพ. วิภู กำเหนิดดี ผู้เชี่ยวชาญโรคปวดเรื้อรัง (คลินิกหมอวิภู โทร 061 636 2853) ผู้สูงอายุทุกคนต้องเป็นโรคเสื่อมเสื่อม อวัยวะในร่างกายของคนเราต้องเสื่อมไปตามอายุแน่นอนครับ…มันเป็นเรื่องธรรมชาติ เป็นเรื่องปกติ ข้อเข่าก็ไม่เว้นครับ แต่ข้อเข่าของคนเรามีความพิเศษนิดนึง คือต่อให้เสื่อม ฟิล์มเอ็กซเรย์ดูสึกกร่อนแค่ไหน แต่ในบางคนเขากลับไม่มีอาการเจ็บปวดใดๆเลยก็เป็นไปได้ครับ ข้อเข่าเสื่อมมีอาการดังนี้ครับ ปวดเข่าเวลาเดินหรือยืนลงน้ำหนัก ปวดเมื่อขึ้นลงบันได ปวดเมื่อลุกจากเก้าอี้ สรุปก็คือปวดเมื่อใช้งานข้อเข่านั่นเองครับ คุณอาจจะเคยเห็นคุณปู่คุณย่าบางท่านเข่าโก่ง แต่กลับเดินเหินคล่อง ไม่มีปัญหาใดๆเลย ลักษณะนี้เราเรียกว่า เข่าเสื่อมแบบไม่มีอาการครับ เพราะความเจ็บปวดจากข้อเข่านั้นเกิดได้จากหลายสาเหตุ ทั้งจากตัวกระดูกอ่อนที่มันสึก มีการอักเสบ เส้นเอ็นหรือถุงน้ำอักเสบ มีปมกล้ามเนื้อ ฯลฯ ซึ่งบางสาเหตุนั้นสามารถแก้ไขได้ครับ ทานแคลเซียมแล้วจะทำให้สะสม กระดูกงอก ผู้ใหญ่บางท่านที่ไปเอ็กซเรย์อาจจะเคยพบว่ามีกระดูกงอกเป็นหนามๆอยู่ตามผิวข้อนะครับ ที่เจอบ่อยๆก็คือกระดูกสันหลัง และข้อเข่า ผมเคยได้ยินเพื่อนๆหลายคน รวมถึงทางทีวีที่เข้าใจกันผิดๆว่าเกิดจากเราทานแคลเซียมเข้าไปแล้วมันเข้าไปตกตะกอนสะสมตามข้อ ซึ่งเป็นความเข้าใจที่คลาดเคลื่อนครับ แคลเซียมเป็นสารอาหารที่มีประโยชน์ เมื่อทานเข้าไปแล้วมันจะไปได้ 3 ทางครับ คือ 1) เข้าไปเสริมให้กระดูกแข็งแรงขึ้น 2) ขับออกทางท่อน้ำดี […]